پیدا کردن دارو با استفاده از شبکه برای COVID-19

کرونا ویروسها معمولا بر دستگاه تنفسی پستانداران از جمله انسان اثر میگذارند و منجر به عفونت خفیف تا شدید دستگاه تنفسی میشوند. در دو دههN گذشته، دو کرونا ویروس انسانی (HCoV) بسیار بیماریزا، از جمله سندرم حاد تنفسی سارس (SARS-CoV) و سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS-CoV)، که منشا حیوانی دارند، منجر به بیماریهای همهگیر جهانی شدهاند. به عنوان مثال دربیماری همهگیر سارس، ۸۰۹۸ نفر آلوده شدند و ۷۷۴ نفر جان خود را از دست دادند که تخمین زده میشود برای اقتصاد جهانی ۳۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه داشت. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO)، از نوامبر سال ۲۰۱۹، در مجموع ۲۴۹۴ مورد مبتلا به MERS-CoV تشخیص داده شده که ۸۵۸ مورد جان خود را از دست دادهاند. در دسامبر سال ۲۰۱۹، سومین HCoV بیماریزا با نام ویروس کرونای جدید (SARS-CoV-2/ 2019-nCoV) به عنوان علت بیماری کروناویروس 2019 (به اختصار COVID-19)، در ووهان چین یافت شد. از ۲۴ فوریه ۲۰۲۰، بیش از ۷۹۰۰۰ مورد مبتلا و با بیش از ۲۶۰۰ مورد منجر به مرگ در اثر شیوع این بیماری در سراسر جهان وجود داشته است. در حال حاضر هیچ داروی مؤثری برای این بیماری وجود ندارد. چندین گروه تحقیقاتی ملی و بین المللی در حال کار روی ساخت واکسن برای جلوگیری و درمان COVID-19 هستند، اما واکسن مؤثر هنوز در دسترس نیست، به همین منظور نیاز فوری به تدوین استراتژیهای موثر پیشگیری و درمان وجود دارد.
اگرچه سرمایه گذاری در تحقیقات و توسعه بیوشیمی و دارویی طی دو دههٔ گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است؛ اما تعداد داروهای جدیدی که سالانه مورد تأیید سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) قرار میگیرد نسبتاً ثابت و محدود مانده است. استفادهٔ مجدد از دارو، به عنوان یک استراتژی موثر کشف دارو از داروهای موجود، میتواند به طور قابل توجهی زمان و هزینه را در مقایسه با کشف داروی جدید و آزمایشات بالینی کاهش دهد. رویکردهای محاسباتی، فرضیات قابل آزمایش جدیدی را برای استفاده مجدد سیستماتیک دارو ارائه میدهند. با این حال از آن جایی که ممکن است ساختارهای سه بعدی پروتئین در دسترس نباشد، روشهای سنتی مبتنی بر ساختار محدودیت دارند و متأسفانه برای اکثر اهداف انسانی و ویروسی این مورد وجود دارد.
ویروسها (از جمله HCoV) برای تکثیر موفقیتآمیز در طول عفونت به سلولهای میزبان نیاز دارند. شناسایی سیستماتیک فعل و انفعالات پروتئینهای میزبان ویروس (PPI) یک روش مؤثر برای روشن کردن مکانیسمهای عفونت ویروسی ارائه میدهد. هدف قرار دادن اهداف ویروسی در سلول، مانند تعامل ویروس-میزبان، میتواند یک استراتژی جدید برای توسعه درمانهای موثر برای عفونتهای ویروسی ارائه دهد. یک گروه تحقیقاتی به تازگی یک روش کشف داروهای ضد ویروسی یکپارچه را ارائه دادهاند. این روش میتواند چندین داروی قابل استفاده مجدد برای ویروس ابولا را شناسایی کند. این تیم تحقیقاتی در یک دههٔ گذشته نشان داده است که چگونه میتوان از راهبردهای شبکه، برای شناسایی داروهای ضدعفونی مؤثر و ترکیب داروها برای درمان بیماریهای متعدد انسانی استفاده کرد. به عنوان مثال، شبکه دارو-بیماری، ارتباط بین داروها و ماژولهای بیماری را روشن میکند و میتواند به عنوان ابزاری مفید برای غربالگری داروهای تأیید شده و همچنین ترکیب داروها باشد.
در این مطالعه، یک روش ترکیبی از داروهای ضد ویروسی، که ترکیبی از سیستم دارویی مبتنی بر شبکه است که میزان تعامل بین ویروس و میزبان و دارو را در شبکه PPI انسانی را تعیین می کند، ارائه داده شده است.
این تجزیه و تحلیل با اعتبار سنجی بیوانفورماتیک امضاهای ژن ناشی از دارو و رونوشتهای ناشی از HCoV در ردههای سلولی انسانی دنبال شده است.
منبع: nature

درباره مریم رفیعی پور
فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته بیوانفورماتیک از دانشگاه تربیت مدرس
نوشتههای بیشتر از مریم رفیعی پور
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.