فرزاد ارجمندی‌راد، استادیار شیمی معدنی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب در آذربایجان شرقی موفق به تولید نسل جدیدی از رنگ‌های فلورسانس برای رنگ‌آمیزی مولکول‌های زیستی شده است. از این رنگ‌ می‌توان در فرایند pcr برای آشکارسازی مولکول‌های DNA و … استفاده نمود.

این رنگ گیاهی با ساختار نانو برای تشخیص DNA و RNA و اسیدهای نوکلئیک در روش ژل آگارز و دستگاه‌های تشخیص فلورسانسی طراحی و سنتز شده است و قابلیت رقابت با محصولات شیمیایی مشابه ساخت امریکا مانند gel green و sybr green را دارد.

قانون استفاده از این ماده مشابه قانون دیگر مواد فلورسانسی است . 3 الی 5 میکرولیتر در سی الی پنجاه سی‌سی محلول ژل آگارز یک الی دو درصد با بافر نیم ایکس TBE در همان شرایط ولتاژ و زمان معمول دستگاه‌های الکتروفورز.

شرایط نگهداری آن نیاز به دماهای پایین ندارد و در دمای معمولی و دماهای زیر 20درجه  و یا حتی بالای 80 درجه سانتی‌گراد پایدار است و بدون هراس از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید، قابل استفاده می‌باشد. البته این رنگ به‌صورت اضافه شدن به نمونه DNA در حین بارگذاری در چاهک‌های ژل به میزان نیم الی یک میکرولیتر هم کارایی خوبی دارد.

این مایع نانو ساختار گیاهی قبلاً در ژل داکیومنت‌های معروف مانند Biorad و UVitec دارای طول موج‌های برانگیختگی 302-312 نانومتر و 365 نانومتر و فیلتر نشری سبز (540 الی 590 نانومتر) به نحو عالی اسیدهای نوکلئیک تک رشته‌ای و دو رشته‌ای را تشخیص می‌داد ولی از آنجایی که خیلی از ژل داکیومنت‌های قدیمی موجود در آزمایشگاه‌ها برای اتیدیوم بروماید و طول موج‌های برانگیختگی 254-302-312 و 365 نانومتر طراحی شده بودند و اکثراً یا فاقد فیلتر بودند و یا دارای فیلتر قرمز بودند و فیلتر نشری سبز نداشتند، استفاده از ترانس ایلومیناتورهای نور آبی 470 نانومتر دارای فیلتر نارنجی توصیه  می شود. ضمن اینکه ترانس ایلومیناتورهای نورآبی نسل جدید زیست‌سازگاری بسیار بالایی برای ساختار DNA و سلامتی کاربران دارد. دامنه طول موج‌های برانگیختگی این رنگ نانو ساختار با مشتقات فلورسانسی طبیعی، بین 300 الی 480 نانومتر است و طیف وسیعی از دستگاه‌های دارای لامپ‌های UV تا آبی را دربر می‌گیرد.

در زمینه جهش‌زایی این ماده آزمایش MTT Assay انجام شده است و بازده آن بالای 98 درصد است. از آنجایی‌که عناصر سازنده ساختار نانویی آن از فلزات بسیار بی‌خطر و مفید برای واکنش‌های آنزیمی بدن ساخته شده‌اند و مولکول‌های فلورسانسی گیاهی آن خاصیت آنتی اکسیدانی هم دارند، نیاز به انجام آزمایش ایمز نبود.

ظرفیت تولید این ماده توسط این گروه تخصصی در سطح آزمایشگاهی، جواب‌گوی نیاز کل ایران و خاورمیانه و حتی اروپا نیز می‌باشد.

منبع: